پیشینه ومبانی نظری پژوهش خود نظم بخشی رفتار
تعاریف و مفاهیم خود نظم بخشی
خودنظم بخشی رفتار
طبق نظر بندورا اگر اعمال تنها بوسیله پاداش و تنبیه بیرونی تعیین میشدند ، مردم شبیه بادبادک عمل میکردند و هر لحظه تغییر جهت میدادند تا خود را به عواملی که بر آنها تأثیر میگذارد وفق دهند . با مردم غیر اصولی رفتار به دور از اخلاق و با مردم درستکار رفتار شرافتمندانه داشتند . حال اگر تقویتکننده بیرونی و درونی رفتار را کنترل نمیکنند پس چه چیزی آنرا کنترل میکند ؟ پاسخ بندورا این است که رفتار آدمی رفتار خود نظم داده شده است . انسان از تجربه مستقیم و غیر مستقیم معیارهای عملکرد را میآموزد سپس آن معیارها پایهای میشوند برای ارزیابیهای فرد . اگر عملکرد فرد در موقعیتها با معیارهای او هماهنگ بود مثبت ارزیابی میشوند و اگر هماهنگ نبود منفی ارزیابی میشود . از نظر بندورا تقویت درونی حاصل از ارزشیابی شخصی از تقویت بیرونی نیرومندتر است ( هرگنهان ، 2009 ).
یادگیری خود تنظیمی یک چشم انداز مهم در پژوهشهای اخیر روانشناسی تربیتی است ( آکسان ، 2009 ). این رویکرد از سال 1980 ، مطرح شد و به واسطه اهمیتی که در یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دارد شهرت فزآیندهای پیدا کرده است ( ریان و پینتریج ، 1997 ؛ نقل از احمدی پور ، 1387 ). یادگیری خود تنظیمی یک فرآیند فعال و خود رهنمون است که دانش آموزان ، شناخت ، انگیزش ، نتایج ، رفتار و محیط خود را در جهت پیشبرد اهدافشان کنترل و تنظیم میکنند ( گوداس و همکاران ، 2010 ).
زیمرمن5 یادگیری خود تنظيم را نوعي از يادگيري كه در آن افراد تلاشهاي خود را براي فراگيري دانش و مهارت بدون تكيه به معلم و ديگران ، شخصاً شروع كرده و جهت ميبخشد تعريف ميكند به عبارت ديگر در اين يادگيري افراد مهارتهايي براي طراحي ، كنترل و هدايت فرآيند يادگيري خود دارند و تمايل دارند ياد بگيرند و قادرند کل فرآیند یادگیری را ارزیابی کنند ( فرمهینی فراهانی و همکاران ، 1387 ). تلاشهاي فعالانهاي كه افراد به طور فراشناختي ، انگيزشي و رفتاري در فعاليتهاي يادگيري از خود نشان ميدهند ( زیمرمن ، 2002 ).
نظریه يادگيري خودتنظيمي يكي از نظريههايي است كه محققان و شناسانِ تربيتي در قالب آن به مطالعه ميپردازند . براساس نظريه يادگيري خود تنظيمي ، مؤلفههاي شناخت ، انگيزش و كنشوري تحصيلي به صورت يك مجموعه درهم تنيده و مربوط به هم در نظرگرفته ميشوند ( شيرازي تهراني ، ۱۳۸۱ ). بنابراين ، استفاده از راهبردهاي يادگيري خود - تنظيمي ، از جمله عوامل تعيينكننده در موفقيت تحصيلي محسوب ميشود و با بررسي آن ميتوان عملكرد تحصيلي دانش آموزان را پيشبيني نمود . پيشبيني عملكرد تحصيلي ، يكي از موضوعهاي محوري مورد علاقه روانشناسي تربيتي است ( فارنهام و همکاران ، ۲۰۰۳ ؛ نقل از بوساتو و همكاران ، ۲۰۰۰ ). خود تنظیمی تعیین اهداف ، تکمیل برنامهای در جهت دستیابی به آن اهداف ، تعهد نسبت به انجام آن برنامه ، اجرای فعال برنامه و اقدامات دیگری که در جهت باز